ΑΠΟΦΑΣΗ
Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου
Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας
Θεσσαλονίκη, 1–3 Δεκεμβρίου 2016
Ο Ι Τ Ε Σ Σ Ε Ρ Ε Ι Σ Α Δ Ι Α Π Ρ Α Γ Μ Α Τ Ε Υ Τ Ε Σ Θ Ε Σ Ε Ι Σ Π Ο Υ
Ο Δ Η Γ Ο Υ Ν Σ Ε Ρ Η Ξ Η
Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Α / Π Ρ Ο Ϋ Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ 2 0 1 7
Σύμφωνα με την ΚΕΔΕ ο Κρατικός προϋπολογισμός 2017 για την Τοπική Αυτοδιοίκηση προβλέπει τα εξής:
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ:
Η Α Ν Α Θ Ε Ω Ρ Η Σ Η ΤΟΥ «Κ Α Λ Λ Ι Κ Ρ Α Τ Η»
Το Τακτικό Συνέδριο 2016 της ΚΕΔΕ υιοθετεί τις αποφάσεις του Έκτακτου Συνεδρίου της ΚΕΔΕ στο Βόλο για την Αναθεώρηση του «Καλλικράτη», που επισυνάπτονται στην παρούσα Απόφαση και αφορούν στα ακόλουθα:
α. το Σύστημα Διακυβέρνησης
β. τις αρμοδιότητες
γ. την οικονομική διαχείριση
δ. το προσωπικό των ΟΤΑ
ε. την καταστατική θέση των αιρετών
στ. τους συμβασιακούς θεσμούς
ζ. τα ιδρύματα, τα νομικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις των ΟΤΑ
η. την εποπτεία, τον έλεγχο και τους ελεγκτικούς θεσμούς
Συμπληρωματικά προς την παραπάνω Απόφαση, προτείνει και διεκδικεί τα ακόλουθα:
Το Υπουργείο Εσωτερικών και η ΚΕΔΕ είναι αναγκαίο να εκπονήσουν το νέο Κώδικα Δήμων και Περιφερειών με βάση την πολυμορφία της χώρας και με Δήμους διαφορετικών κατηγοριών, σύμφωνα με τις ακόλουθες κατευθύνσεις :
α) εκπόνηση ειδικού κεφαλαίου στο νέο Κώδικα Δήμων και Περιφερειών που θα αναγνωρίζει τις νομικές αποκλίσεις των διαφόρων κατηγοριών Δήμων από τις κανονιστικές ρυθμίσεις που αφορούν τον «μεσαίο Δήμο»,
β) οργανωτική κατηγοριοποίηση των Δήμων (οργανισμοί εσωτερικής υπηρεσίας, προσωπικό κλπ),
γ) βελτίωση του συστήματος κατανομής των Κ.Α.Π. στους Δήμους (και στις διαδημοτικές δομές τους) και
δ) εκπόνηση ενός μεσοπρόθεσμου ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδίου για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που θα αποφασιστούν.
Η προετοιμαζόμενη μεταρρύθμιση πρέπει να συνοδεύεται από ένα Πρόγραμμα Υποστήριξης Εφαρμογής της Μεταρρύθμισης (τουλάχιστον 5ετές), όπως το Ειδικό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ε.Π.Τ.Α.) που περιλάμβανε το Πρόγραμμα «Καποδίστριας» (το πρόγραμμα ΕΛΛ.Α.Δ.Α. νομοθετήθηκε με τον «Καλλικράτη» αλλά δεν υλοποιήθηκε).
Οι Πόροι του Προγράμματος μπορεί να προέρχονται από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014–2020 και Εθνικούς πόρους και πρέπει να διασφαλιστούν νομοθετικά και προγραμματικά.
Για την εφαρμογή του Προγράμματος υπογράφεται Προγραμματική Σύμβαση Υπουργείου Εσωτερικών–ΕΝΠΕ–ΚΕΔΕ. Ενώ ως αρχή διαχείρισης του προγράμματος ορίζεται διαχειριστική αρχή με συμμετοχή της ΚΕΔΕ.
ΟΙ 1 2 Μ Ε Τ Α Ρ Ρ Υ Θ Μ Ι Σ Ε Ι Σ – Τ Ο Μ Ε Σ
Το Τακτικό Συνέδριο 2016 της ΚΕΔΕ εκτιμά ότι η νέα διοικητική μεταρρύθμιση δεν μπορεί πλέον να αφορά μόνο την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά το συνολικό διοικητικό σύστημα της χώρας : Κεντρική και Αποκεντρωμένη Διοίκηση – Περιφέρειες – Δήμους.
Για το λόγο αποφάσισε να προτείνει στην Κυβέρνηση, τα κοινοβουλευτικά πολιτικά κόμματα, τους κοινωνικούς φορείς και την κοινωνία τις ακόλουθες
12 ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ – ΤΟΜΕΣ
για ένα Ισχυρό Επιτελικό Κράτος
με ενισχυμένο το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
στην Ανάπτυξη και την Κοινωνική Συνοχή
Προτείνουμε τη διοικητική μεταφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση όλων των αποκεντρωμένων υπηρεσιών της Κεντρικής και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που είναι χωροθετημένες σε περιφερειακό ή δημοτικό επίπεδο, στην αντίστοιχη Περιφέρεια ή το Δήμο, είτε οι αρμοδιότητές τους αφορούν «τοπική υπόθεση», είτε αφορούν «αποστολή του κράτους» (οπότε θα ασκούνται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση κατ΄ εκχώρηση εξουσίας από την Κεντρική Διοίκηση).
Με τον τρόπο αυτό, η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων συνοδεύεται από τους αντίστοιχους πόρους, διότι διασφαλίζεται η συνολική υπαγωγή των μεταφερόμενων υπηρεσιών στην πολιτική διεύθυνση της πρωτοβάθμιας ή της δευτεροβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με το σύνολο των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων και της υλικοτεχικής υποδομής τους, χωρίς να χρειαστεί η χωρική μετακίνηση του προσωπικού και της υποδομής αυτών.
Ενδεικτικά, οι κρατικές δομές που προτείνουμε να μεταφερθούν διοικητικά στην πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι οι ακόλουθες :
Ο θεσμός της «διοικητικής υποστήριξης» του Ν.3852/2010 («Καλλικράτης») δεν δικαίωσε τις προσδοκίες του νομοθέτη, διότι επιχειρήθηκε η ρύθμιση μόνο με νομικές διατάξεις, ενός ζητήματος που είχε και επιχειρησιακό χαρακτήρα.
Το ζήτημα αυτό χρειάζεται επαναρρύθμιση, η οποία να περιλαμβάνει όχι μόνο κανονιστικές διατάξεις, αλλά και ένα επιχειρησιακό σχέδιο το οποίο :
1 να καταγράφει και να αξιολογεί την υπάρχουσα κατάσταση,
Στο μεταβατικό διάστημα, μέχρι την επαναρρύθμιση του ζητήματος, προτείνουμε την αξιοποίηση του θεσμού της σύμβασης διαδημοτικής συνεργασίας του άρθρου 99 του Ν.3852/2010.
Προτείνουμε τη μεταφορά «πακέτων» αρμοδιοτήτων στους Δήμους, όπως :
Παράλληλα θεωρούμε απολύτως αναγκαίο να εκδοθούν άμεσα το Προεδρικό Διάταγμα και οι Υπουργικές Αποφάσεις που προβλέπονται στα άρθρα 95 και 206 του Ν. 3852/2010, ώστε να υλοποιηθούν οι διατάξεις το Νόμου που προέβλεπαν τη μεταβίβαση (από 01.01.2013) των συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων που αναφέρονται στα εν λόγω άρθρα.
Είναι αυτονόητο ότι η μεταφορά αρμοδιοτήτων από την Κεντρική και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να συνοδεύεται από τους αντίστοιχους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και τη σχετική υλικοτεχνική υποδομή.
Παράλληλα προτείνουμε: α) την επανασυγκρότηση της Δημοτικής Αστυνομίας (με τις αρμοδιότητες που είχε, με εκπαιδευμένο προσωπικό, με τους αντίστοιχους οικονομικούς πόρους και με τεχνικά μέσα) και
β) την αναθεώρηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου της διαχείρισης του δικαιώματος των ΟΤΑ για απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας, με στόχο την προστασία του παράκτιου περιβάλλοντος και της ταυτόχρονης ενίσχυσης των ΟΤΑ και της Τοπικής Ανάπτυξης.
Προτείνουμε την επανα–οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Περιφερειών – Δήμων με βάση τις αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας, της αποτελεσματικότητας και της ολοκλήρωσης των διοικητικών ενεργειών και με κατεύθυνση τη μεγαλύτερη δυνατή αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και λειτουργιών, εξαντλώντας τα σχετικά όρια του Συντάγματος και της αντίστοιχης νομολογίας και με τελικό στόχο την Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση.
Η επανα–οριοθέτηση πρέπει να νομοθετηθεί μέχρι την 01.07.2017, σε όλες τις δημόσιες πολιτικές που ασκούνται σε εθνικό – περιφερειακό – τοπικό επίπεδο και δίως στις ακόλουθες :
Ειδικά για το Χωρικό Σχεδιασμό και τις Ολοκληρωμένες Στρατηγικές Βιώσιμης Ανάπτυξης προτείνουμε και διεκδικούμε:
Η ΚΕΔΕ σχεδιάζει την επαναλειτουργία του Προγράμματος ΧΩΡΟΣ, για να υποστηρίξει τους δήμους στην ολοκλήρωση του Πολεοδομικού Σχεδιασμού.
Είναι αυτονόητο ότι η μεταφορά αρμοδιοτήτων από την Κεντρική και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να συνοδεύεται από τους αντίστοιχους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και τη σχετική υλικοτεχνική υποδομή.
Η προτεινόμενη επανα–οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων και η προώθηση της Πολεπίπεδης Διακυβέρνησης απαιτεί οπωσδήποτε τη συνεργασία των 14 συναρμόδιων Υπουργείων.
Για την ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προτείνουμε την αποκατάσταση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3852/2010, τη διεύρυνση της χρηματοδότησης των Δήμων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και ιδιαίτερα από τα συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014–2020, τη σταδιακή απόδοση των «Παρακρατηθέντων» πόρων από το 2009 μέχρι σήμερα και την επιστροφή των πόρων που αφαιρέθηκαν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση (φόρος ζύθου, πετρελαιοειδή κ.α.).
Ειδικότερα, για τη χρηματοδότηση της πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014–2020, απαιτούμε να διασφαλιστεί ένα οριζόντιο Πρόγραμμα, με πόρους ύψους τουλάχιστον 2 δις ευρώ, για τα έργα και τα προγράμματά της.
Όσον αφορά την αποτελεσματική αξιοποίηση από τους Δήμους των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014–2020, προτείνουμε την εκπόνηση ενός Προγράμματος Τεχνικής Υποστήριξής τους , μέσω της διασφάλισης της διαχειριστικής επάρκειάς τους ως δικαιούχων και της ωρίμανσης των έργων και των δράσεών τους με χρηματοδότησή του είτε από την Τεχνική Βοήθεια, είτε ως διακριτού τμήματος του κάθε έργου.
Επίσης, προτείνουμε τη δημιουργία ενός Αναπτυξιακού Πολυτομεακού Προγράμματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (όπως το «ΘΗΣΕΑΣ»), πενταετούς διάρκειας, το οποίο πρέπει να χρηματοδοτηθεί από τις χρηματοροές της νέας γενιάς παρακρατηθέντων, το εθνικό σκέλος του Π.Δ.Ε., το Πράσινο Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Στα πλαίσια χάραξης της στρατηγικής για την οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ προτείνουμε να ξεκινήσει ο διάλογος με το Κεντρικό Κράτος:
Το πρώτο βήμα πρέπει να γίνει με τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, που δεν μπορεί να έχει τα χαρακτηριστικά του ΕΝΦΙΑ. Θα πρέπει να είναι δικαιότερος, να λαμβάνει υπόψη του τις ιδιαιτερότητες κάθε Δήμου και κάθε γειτονιάς και να προωθεί την Τοπική Ανάπτυξη. Παράλληλα, θα πρέπει να προβλέπεται μηχανισμός αναδιανομής των εσόδων του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας.
Η ανάγκη για εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης των Δήμων είναι πολύ μεγάλη. Το θέμα αυτό δεν ενδιαφέρει μόνο τους Δήμους. Ενδιαφέρει και την Κεντρική Κυβέρνηση. Ο δανεισμός πρέπει να χρηματοδοτεί επενδύσεις, την ατμομηχανή της ανάπτυξης, μιας ανάπτυξης που προέρχεται και ξεκινά από τα κάτω, ως Τοπική Ανάπτυξη (ή Ενδογενής Ανάπτυξη) και στη κορυφή σωρεύει σημαντικά, κρίσιμα και αξιοποιήσιμα ποσά και έργα με άμεσα και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.
Η λύση που προτείνουμε είναι :
Προτείνουμε τη μεταφορά, με ενιαία και συνολική διάταξη νόμου, των ακινήτων του Δημοσίου που δεν έχουν περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ, στους αντίστοιχους Δήμους (όπως είναι τα στρατόπεδα στον αστικό ιστό τα οποία δεν λειτουργούν).
Για την αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας και των ακινήτων που θα περιέλθουν στους Δήμους, προτείνουμε την εξειδίκευση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση των εργαλείων συνεργασίας δημόσιου – ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ κλπ.) και την ενεργοποίηση και διεύρυνση του Προγράμματος ΥΠΕΣ– ΚΕΔΕ– ΕΕΤΑΑ, που αφορά στην επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των Δήμων.
Για τη χρηματοδότηση της προετοιμασίας που απαιτείται για την προτεινόμενη αξιοποίηση (εκπόνηση μελετών, αδειοδοτήσεις, προκηρύξεις, διαγωνισμοί κλπ), προτείνουμε να χρησιμοποιηθεί το σχετικό ποσό του ΤΠ&Δ και πόροι του Πράσινου Ταμείου.
Αναγκαία προϋπόθεση για τη διεύρυνση του ρόλου των Δήμων στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και στην υποστήριξη της επιχειρη-ματικότητας, είναι η θεσμική αναγνώριση της ουσιαστικής συμμετοχής των Δήμων, των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας:
α) στο σχεδιασμό, οργάνωση και εφαρμογή των Προγραμμάτων Περιφερειακής Ανάπτυξης, περιλαμβανομένων και των συγχρηματοδοτούμενων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014–2020 και
β) στη χωροθέτηση, τη διοίκηση και τη λειτουργία των επενδύσεων τοπικής κλίμακας με περιφερειακή ή εθνική σημασία (λιμάνια, αεροδρόμια, εμπορευματικοί σταθμοί, επιχειρηματικά πάρκα κλπ), προκειμένου να διασφαλίζονται οι αναγκαίες εξωτερικές οικονομίες και η σύνδεση των επενδύσεων αυτών με τα προγράμματα Τοπικής Ανάπτυξης.
Ειδικότερα όσον αφορά την υποστήριξη των επιχειρήσεων, προτείνουμε τη νομοθετική πρόβλεψη ενός νέου θεσμού προώθησης της Τοπικής Ανάπτυξης: του Τοπικού Συμφώνου Προώθησης της Επιχειρηματικότητας, που θα έχει ως αντικείμενο την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και δυνητικούς εταίρους τον Δήμο, το Επιμελητήριο και τους Συλλογικούς φορείς των επιχειρήσεων της περιοχής, το Εργατικό Κέντρο, μεγάλες επιχειρήσεις του ιδιωτικού και του κοινωνικού τομέα της οικονομίας.
Προκειμένου να αναλάβουν οι Δήμοι τη διοίκηση του Τοπικού Κοινωνικού Κράτους, εκτός από τη μεταφορά των συγκροτημένων δομών και των αρμοδιοτήτων που προβλέπουμε στα Κεφάλαια 1 και 3, προτείνουμε και τα ακόλουθα :
Για τη «βελτιστοποίηση των ανθρώπινων πόρων» στην πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση προτείνουμε :
Ειδικότερα όσον αφορά το επίκαιρο ζήτημα της Κινητικότητας χρειάζονται και οικονομικά κίνητρα στους μετατασσόμενους και στους αποσπώμενους υπαλλήλους, προκειμένου να καλύψουν τις πραγματικές πρόσθετες οικονομικές ανάγκες τους για τη διαμονή, τη διαβίωση και τις μετακινήσεις τους στις απομακρυσμένες–παραμεθόριες περιοχές και στους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους. Επίσης, θεωρούμε απολύτως αναγκαίο να προβλέπεται η σύμφωνη γνώμη του αρμοδίου προς διορισμό οργάνου του Δήμου για τη μετακίνηση των υπαλλήλων του.
Σε κάθε περίπτωση το Πρόγραμμα Υποστήριξης Εφαρμογής της Μεταρρύθμισης πρέπει να έχει ως απολύτως αναγκαίες προϋποθέσεις:
Για την προώθηση της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης προτείνουμε :
Προτείνουμε το σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός Ειδικού Προγράμματος για τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους, το οποίο θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα τρία κεφάλαια :
Προτείνουμε την εκπόνηση ενός «οριζόντιου» κανονιστικού πλαισίου που θα εισάγει στην ισχύουσα νομοθεσία, που αφορά το σύνολο των ασκούμενων σε τοπικό επίπεδο δημοσίων πολιτικών, ειδικές ρυθμίσεις υπέρ των μικρών ορεινών και νησιωτικών περιοχών και τις σχετικές αρμοδιότητες και πόρους στους αντίστοιχους Δήμους.
Προτείνουμε, στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Προγράμματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (όπως το «ΘΗΣΕΑΣ»), να περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο για τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους, που θα αφορά την προμήθεια του εξοπλισμού, την πραγματοποίηση των επενδύσεων και την επιδότηση των λειτουργιών που θα συμβάλλουν στην άρση της απομόνωσής τους (μεταφορικό ισοδύναμο, επιδότηση ανταποδοτικών υπηρεσιών αραιοκατοικημένων περιοχών, δράσεις πολιτικής προστασίας κλπ), καθώς και για τη στήριξη των νησιών που έχουν επιβαρυνθεί από το προσφυγικό και των ορεινών περιοχών που έχουν προαναχωρησιακά κέντρα.
Προτείνουμε την υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης της ΚΕΔΕ με το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης και το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής για τη διασφάλιση της διοκητικής και τεχνικής υποστήριξης των λειτουργιών των μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων, με αξιοποίηση και των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών.
Εκτός του εγκεκριμένου ειδικού προγράμματος τηλε–υποστήριξης των 85 μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων, προτείνουμε να χρηματοδοτηθούν και άλλα ανάλογα προγράμματα (τηλε–ιατρικής, ωρίμανσης έργων για το ΕΣΠΑ, επίλυσης του προβλήματος των ευρυζωνικών υποδομών στις «λευκές περιοχές» κλπ).
Δ Ρ Α Σ Ε Ι Σ ΚΑΙ Π Ρ Ω Τ Ο Β Ο Υ Λ Ι Ε Σ ΤΗΣ Κ Ε Δ Ε
Το Τακτικό Συνέδριο 2016 της ΚΕΔΕ, προκειμένου να κατοχυρώσει και να διευρύνει το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποφάσισε τις ακόλουθες δράσεις και πρωτοβουλίες της ΚΕΔΕ :Η ΚΕΔΕ να προετοιμάσει πρόταση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, με τις ρυθμίσεις που θα υιοθετούν τις επιταγές του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας, θα κατοχυρώνουν την οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και θα ενισχύουν το ρόλο της στην Ανάπτυξη και την Κοινωνική Συνοχή.
α) Οι δήμοι θα έχουν αποφασιστικό και όχι γνωμοδοτικό ρόλο στην επιλογή των χώρων φιλοξενίας.
β) Οι δήμοι θα έχουν τη δυνατότητα διαχείρισης Εθνικών και Κοινοτικών Πόρων με διαφάνεια, ευελιξία, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, ακόμη και αν αυτό απαιτεί αλλαγή του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.
γ) Οι διαδικασίες των προσφυγικών εισροών και των αιτήσεων παροχής ασύλου, θα βελτιωθούν και θα επιταχυνθούν.
Leave a Reply